Việt Nam có 3.260 km chiều dài đường bờ biển không kể các đảo. Ngoài vùng nội thuỷ, Việt Nam tuyên bố 12 hải lý lãnh hải, thêm 12 hải lý vùng tiếp giáp lãnh hải, 200 hải lý vùng đặc quyền kinh tế và cuối cùng là thềm lục địa. Diện tích vùng biển thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam chiếm diện tích khoảng 1.000.000 km biển Đông.
I. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH
Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam được coi là một sự kiện trong lĩnh vực biển và hải đảo ở nước ta, được Chính phủ quy định trong Nghị định số 25/2009/NĐ-CP, ngày 06/3/2009. Tại Công văn số 950/TTg-KTN, ngày 12/6/2009, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan và các địa phương ven biển tổ chức từ ngày 01 đến ngày 08 tháng 6 hàng năm, để hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (ngày 05 tháng 6) và Ngày Đại dương thế giới (ngày 08 tháng 6); Quyết định số 373/2010/QĐ-TTg ngày 23/3/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững biển và hải đảo Việt Nam” cũng được ghi trong các nhiệm vụ cụ thể. Như vậy, việc tổ chức Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam đã có căn cứ pháp lý.
Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam chính thức trở thành một hoạt động thường niên kể từ năm 2009, Bộ Tài nguyên và Môi trường xác định đây là sự kiện quan trọng không chỉ có ý nghĩa sâu sắc và mang tầm quốc gia mà còn có ý nghĩa cả về phương diện quốc tế.
Biển nước ta giàu tài nguyên thiên nhiên, là nơi nương tựa của hàng chục triệu người dân đất Việt, là không gian sinh tồn của dân tộc, là địa bàn chiến lược trong bảo vệ và phát triển đất nước, là phần Tổ quốc thiêng liêng trên biển của đất nước ta trong bối cảnh hội nhập quốc tế,…Vì vậy, việc tổ chức thành công hàng năm “Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam” với các hoạt động thiết thực đối với đất nước và bắt nhịp với yêu cầu thời đại, sẽ góp phần nâng cao nhận thức cho toàn xã hội, toàn hệ thống chính trị và từng người dân về chức năng, vai trò, tầm quan trọng đặc biệt của biển và đại dương đối với sự phát triển bền vững đại dương, giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu thế giới nói chung và đối với Việt Nam nói riêng.
II. Ý NGHĨA
Việc tổ chức thành công hằng năm Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam với các hoạt động thiết thực đối với đất nước góp phần nâng cao nhận thức cho toàn xã hội, toàn hệ thống chính trị và từng người dân về chức năng, vai trò, tầm quan trọng đặc biệt của biển và đại dương đối với sự phát triển bền vững đại dương, đối với việc giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu thế giới nói chung và đối với Việt Nam nói riêng.
Kỷ niệm Ngày Đại dương thế giới và Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam hàng năm là dịp đề Việt Nam khẳng định tiềm lực lớn về kinh tế biển; thể hiện ý chí quyết tâm phát triển toàn diện ngành nghề biển, bảo vệ tài nguyên môi trường vùng biển, đảo bền vững. Đồng thời với việc đẩy mạnh chương trình hành động cụ thể thực hiện 6 mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế biển để nước ta trở thành một quốc gia mạnh về biển, giàu lên từ biển, đồng thời bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia trên biển.
Mặt khác, kỉ niệm ngày Đại dương thế giới và Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam còn là dịp tuyên truyền, vận động mọi người dân nâng cao ý thức bảo vệ tài nguyên môi trường nhằm bảo tồn, phát huy giá trị của tài nguyên và môi trường biển, đảo; lòng tự hào, ý thức dân tộc đối với chủ quyền vùng biển tổ quốc, góp phần giữ vững ổn định và phát triển đất nước.
III. TUẦN LỄ BIỂN VÀ HẢI ĐẢO VIỆT NAM NĂM 2023
Chủ đề Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam (01 – 08/6) năm 2023 do Bộ Tài nguyên và Môi trường phát động là “Khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo” nhằm thực thi Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo cũng như các chủ trương, chính sách, pháp luật về quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo.
Ngày Đại dương thế giới (ngày 08/6 hàng năm) do Liên hợp quốc thông qua thể hiện sự đoàn kết, kết nối tất cả mọi người trên toàn thế giới với mục tiêu bảo tồn, phát triển bền vững biển và đại dương. Năm 2023, chủ đề của Ngày Đại dương thế giới được Liên hợp quốc phát động “Hành tinh đại dương: Thủy triều đang thay đổi” (Planet Ocean: Tides are Changing), với ý nghĩa Đại dương bao phủ phần lớn Trái đất, nhưng mới một phần nhỏ các vùng biển được khám phá. Mặc dù, cuộc sống của nhân loại phụ thuộc vào đại dương, nhưng đại dương chỉ đang nhận được một phần nhỏ sự quan tâm của chúng ta. Tuy nhiên, mọi thứ trên Trái đất đang thay đổi, cả trên đất liền và đại dương bao la, sâu thẳm. Nhân loại cần cùng hành động, trân trọng, bảo vệ đại dương cũng như toàn bộ hành tinh xanh của chúng ta.
