Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Đào Ngọc Mai �?Khoa Kết Giác Mạc �?bệnh viện Mắt Hà Nội

Thông thường, phim nước mắt là một lớp ổn định, đồng nhất, bao gồm lớp lipid do các tuyến Meibomius ch�?tiết, lớp nước do tuyến l�?ch�?tiết và lớp nhầy do các t�?bào đài ch�?tiết. Khi màng phim nước mắt tr�?nên lỏng lẻo, nó b�?v�?ra �?các v�?trí khác nhau trên giác mạc và kết mạc. Điều này không ch�?dẫn đến các triệu chứng kích thích mà còn gây ra các bệnh lý trên b�?mặt nhãn cầu.

Mặc dù có nhiều triệu chứng khác nhau mà bệnh nhân có th�?gặp phải nhưng nổi bật trong s�?các triệu chứng này là tình trạng chảy nước mắt một cách t�?nhiên, bệnh nhân có th�?thắc mắc tại sao mắt của h�?có th�?b�?“khô�?mặc dù tiết nhiều nước mắt. Điều này là do màng nước mắt không ổn định và các triệu chứng do khô mắt s�?kích thích não tạo ra phản x�?chảy nước mắt đ�?giúp chống lại s�?kích thích. Tuy nhiên, phản x�?tiết nước mắt này đơn giản là không đ�?đ�?khắc phục s�?c�?tổng th�? Vì lý do này, hội chứng khô mắt có th�?được gọi một cách thích hợp hơn là “Rối loạn chức năng màng nước mắt�?

I. NGUYÊN NHÂN

Khô mắt có th�?do các nguyên nhân sau:

• Giới tính: N�?giới d�?b�?khô mắt hơn do thay đổi hormone sau khi mang thai, s�?dụng thuốc tránh thai, và thời k�?mãn kinh.
• D�?ứng
• Tuổi:Khô mắt là một phần của quá trình lão hóa t�?nhiên, phần lớn người>65 tuổi s�?có vài triệu chứng của khô mắt. Giảm hóc môn liên quan tới tuổi gây rối loạn điều hoà sản xuất các thành phần của màng phim nước mắt
• Bệnh nhãn giáp
• Viêm b�?mi
• Dùng các thuốc như: các thuốc tâm thần, thuốc kháng histamines, beta-blockers, thuốc giảm đau, thuốc ng�? diuretics, các thuốc thay th�?hóc môn, các thuốc tránh thai đường uống
• Hội chứng Sjogren’s
• Các bệnh t�?miễn: Lupus và/hoặc Viêm khớp dạng thấp
• Tiếp xúc hóa chất
• Phẫu thuật mắt: Các phẫu thuật trên b�?mắt kết mạc, giác mạc như phẫu thuật Lasik, phẫu thuật phaco … có th�?là nguyên nhân làm khô mắt tiến triển.
• Giảm tần s�?chớp mắt (liên quan tới tiếp xúc máy tính, màn hình điện t�? và bệnh Parkinson)
• Môi trường sống ( bụi bẩn, gió, nóng, khô)
• Dùng kính tiếp xúc
• Bệnh lý thần kinh bao gồm: Đột qu�? Liệt Bell, Parkinson, đau thần kinh sinh ba
• H�?mi, mắt nhắm không kín
• Viêm mắt
• Đái tháo đường
• Thiếu Vitamin A

II. TRIỆU CHỨNG

Những triệu chứng khô mắt thường gặp như:

• Khô, ngứa, chảy nước mắt
• Cộm, cảm giác d�?vật trong mắt
• Ghèn r�?/span>
• Nháy mắt thường xuyên
• Đóng vảy lông mi (thường tồi t�?hơn khi thức dậy)
• Đ�?mắt
• Nhìn m�?từng lúc( thường nhìn m�?hơn khi đọc sách, xem tivi, ngồi máy tính, lái xe hoặc chơi điện t�?
• Nhạy cảm ánh sáng
• Đau mắt, đau đầu
• Cảm giác nặng mi mắt
• Mỏi mắt

III. CHẨN ĐOÁN KHÔ MẮT NHƯ TH�?NÀO?

Chẩn đoán khô mắt phải dựa vào khám mắt một cách toàn diện, cùng với các test xác định s�?lượng và chất lượng của màng phim nước mắt bao gồm:

• Khai thác bệnh s�?của bệnh nhân v�?các triệu chứng khó chịu, các bệnh h�?thống, quá trình s�?dụng thuốc trước đây đặc biệt là các thuốc nh�?mắt, và các yếu t�?môi trường sống và làm việc cũng góp phần gây ra khô mắt.
• Khám bên ngoài nhãn cầu: Các bất thường khi mi mắt hoạt động (có lật mi ra ngoài, có h�?mi khi nhắm mắt …) và tần s�?chớp mắt.
• Đánh giá tổn thương của mi mắt và kết giác mạc: Phải s�?dụng sinh hiển vi với đèn khe và đ�?phóng đại lớn 10 hoặc 16 lần.
• Đánh giá s�?bất thường v�?s�?lượng và chất lượng nước mắt: Cần được làm các test kiểm tra bởi các bác sĩ chuyên khoa mắt đ�?xác định có khô mắt hay không và đưa ra lời khuyên cũng như phương pháp điều tr�?

IV. ĐIỀU TR�?/span>

Các phương pháp đ�?điều tr�?khô mắt gồm: b�?sung nước mắt nhân tạo, duy trì phim nước mắt trên b�?mắt nhãn cầu, làm tăng tiết nước mắt, điều tr�?viêm của mi mắt và b�?mặt nhãn cầu.

• B�?sung nước mắt nhân tạo: Các trường hợp khô mắt nh�?có th�?điều tr�?bằng cách tra nước mắt nhân tạo và có th�?s�?dụng thường xuyên được. Tốt nhất nên s�?dụng các loại nước mắt nhân tạo không có chất bảo quản vì chất bảo quản s�?gây độc cho mắt khi s�?dụng kéo dài. Tuy nhiên những trường hợp khô mắt vừa và nặng việc s�?dụng nước mắt nhân tạo thay th�?là không đ�? cần có các phương pháp khác b�?sung.
• Duy trì phim nước mắt: Một phương pháp đ�?làm giảm các triệu chứng khó chịu của khô mắt là gi�?nước mắt t�?nhiên �?lâu trong mắt. Vấn đ�?này có th�?thực hiện bằng cách ngăn không cho nước mắt chảy qua đường l�?bằng các cách như: Nút các điểm l�?bằng nút Silicon; Phẫu thuật đóng điểm l�?vĩnh viễn.
• Làm tăng tiết nước mắt: Có th�?s�?dụng các thuốc tra mắt đ�?tăng tiết nước mắt do bác sĩ nhãn khoa kê đơn.
• Điều tr�?viêm của mi mắt và b�?mặt nhãn cầu: Cần s�?dụng các thuốc nước hoặc m�?đ�?tra mắt theo đơn của bác sĩ nhãn khoa. Các phương pháp như chườm ấm, massage mi mắt, rửa sạch mi mắt s�?giúp làm giảm viêm nhiễm quanh mắt.

Tài liệu tham khảo
The epidemiology of dry eye disease: report of the Epidemiology Subcommittee of the International Dry Eye WorkShop (2007). Ocul Surf. 2007;5(2):93-107.
Krachmer. (2013). Cornea, 3rd Edition. Elsevier.
John F.Salmon. (2020) Kanski’s Clinical Ophthalmology: A systematic Approach, 9th Edition. Elsevier.
Nika Bagheri. (2017) The Wills Eye Manual: Office and Emergency Room Diagnosis and Treatment of Eye Disease. 7th Edition. Wolters Kluwer

The post KHÔ MẮT appeared first on Bệnh viện Mắt Hà Nội.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi : BSCKII Vũ Văn Ngọc �?Khoa Tổng Hợp bệnh viện Mắt Hà Nội.

1. Tắc l�?đạo là gì?
Tắc l�?đạo (dacryostenosis) là khi h�?thống dẫn lưu nước mắt b�?tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn. Khi đó nước mắt không xuống mũi một cách bình thường và gây ra triệu chứng chảy nước mắt, kích thích hoặc làm mắt b�?nhiễm trùng.
Khoảng 20% tr�?sinh ra b�?tắc l�?đạo bẩm sinh, nhưng tình trạng này hầu hết s�?t�?khỏi khi bé được 1 tuổi. �?người lớn, các nhiễm trùng tại mắt, tình trạng sưng n�? chấn thương hoặc khối u s�?gây ra tắc l�?đạo.
2. Nguyên nhân gây tắc l�?đạo?
– Khi còn trong bụng m�? ống l�?mũi của tr�?được che lại bởi một lớp màng mỏng. Sau khi chào đời, nếu lớp màng che này không t�?m�?ra thì s�?dẫn đến tình trạng tắc l�?đạo bẩm sinh.
– Viêm mũi hoặc viêm xoang mạn tính
– Một s�?các nguyên nhân khác:
+ Bất thường phát triển xương s�?và mặt
+ Thay đổi do tuổi tác
+ Chấn thương mũi
+ Polyp mũi
+ Viêm kết mạc
+ Khối u: bất k�?khối u nào gây chèn ép đường thoát nước mắt.

Hình ảnh bệnh nhân sau phẫu thuật nối thông l�?mũi 05 ngày tại Bệnh viện Mắt Hà Nội

3. Triệu chứng tắc l�?đạo?
H�?thống thoát lưu nước mắt có th�?b�?tắc �?bất kì v�?trí nào, gây ra triệu chứng chảy nước mắt sống và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm tại mắt. Các triệu chứng này có th�?s�?nặng lên khi b�?cảm lạnh, viêm xoang, hoặc khi ra nắng, gió và nơi có không khí lạnh.
L�?đạo tắc nghẽn có th�?s�?dẫn đến tình trạng �?đọng vi trùng trong ống l�?mũi và gây viêm túi l�? Các triệu chứng của nhiễm trùng bao gồm:
– Viêm (sưng n�?, mềm, đ�?�?góc mắt trong hoặc �?khu vực giữa mắt và mũi
– Nhiễm trùng mắt tái đi tái lại
– Xuất tiết nhầy mắt
– Đóng vảy �?lông mi
– Nhìn m�?/span>
– Nước mắt có lẫn vệt máu
– Sốt
Nhìn chung, khi có triệu chứng chảy nước mắt hoặc b�?kích ứng, viêm nhiễm kéo dài, bạn cần đi khám bác sĩ nhãn khoa.
5. Chẩn đoán tắc l�?đạo?
Bác sĩ nhãn khoa s�?hỏi bệnh s�? khám mắt toàn diện và s�?dụng một s�?phương pháp đ�?đánh giá xem l�?đạo của bạn có b�?tắc nghẽn hay không, và tìm nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Bác sĩ s�?bơm dịch vào h�?thống l�?đạo của bạn, nếu lượng dịch này không xuống được họng thì bạn đã b�?tắc l�?đạo.
Những xét nghiệm khác như chụp X quang hoặc CT scan có kết hợp bơm chất cản quang vào h�?thống l�?đạo có th�?s�?được dùng khi bác sĩ cần khảo sát sâu thêm.

Hình ảnh bệnh nhân sau phẫu thuật nối thông l�?mũi 05 ngày tại Bệnh viện Mắt Hà Nội

6. Điều tr�?tắc l�?đạo?
– Đối với tắc l�?đạo bẩm sinh: phần lớn s�?t�?cải thiện trong vòng vài tháng sau sinh khi h�?thống thoát lưu nước mắt của bé hoàn thiện hơn hoặc khi lớp màng che ống l�?mũi m�?ra được. Bác sĩ nhãn khoa s�?hướng dẫn bạn cách ấn vuốt dọc cạnh mũi của bé đ�?làm bật lớp màng này ra. Ấn ngón út lên vùng da nằm giữa góc mắt trong và cạnh bên của mũi, sau đó vuốt xuống trong vài giây.
– �?những tr�?mà s�?bít tắc không t�?cải thiện, hoặc các trường hợp người lớn b�?bán tắc l�?đạo, hẹp bán phần điểm l�? bác sĩ s�?can thiệp bằng phương pháp thông l�?đạo. Một dụng c�?s�?được dùng đ�?nong dãn điểm l�?trước khi đưa que thông vào l�?đạo qua điểm l�?này. Chiếc que s�?được luồn xuống đến mũi rồi rút ra. Sau đó, l�?đạo s�?được bơm rửa với nước muối sinh lý đ�?đẩy trôi những chất �?đọng gây nghẹt.
– Đối với các trường hợp l�?đạo b�?hẹp tắc do viêm hoặc do mô sẹo: bác sĩ s�?s�?dụng phương pháp đặt ống. Bác sĩ s�?đưa đoạn dây ống nh�?vào l�?đạo thông qua một hoặc c�?hai điểm l�?�?góc trong của mắt, sau đó luồng hẳn xuống mũi và được gi�?nguyên như vậy trong 3 đến 4 tháng. Phần đầu ống �?điểm l�?được thắt nút đ�?gi�?cho dây không b�?tuột mất. Điểm thắt này s�?không gây cảm giác khó chịu cho bạn. Phương pháp này cần phải gây mê toàn thân.
– Phẫu thuật thường được lựa chọn trong những trường hợp tắc l�?đạo tiến triển. Phương pháp này cũng khá hiệu qu�?đối với các tr�?nh�?b�?tắc l�?đạo bẩm sinh. Tuy nhiên, nó được áp dụng sau khi các phương pháp trên thất bại.
– Phẫu thuật nối thông túi l�?mũi thường được dùng đ�?điều tr�?hầu hết các trường hợp tắc l�?đạo. Bác sĩ s�?tạo điểm thông nối giữa túi l�?và mũi, đặt ống vào trong và lưu ống t�?3 đến 6 tháng.
– Đ�?phòng ngừa viêm nhiễm sau m�? bạn cần s�?dụng thuốc co mạch mũi và thuốc kháng sinh, chống viêm tra mắt tại ch�?và toàn thân. Sau 3 đến 6 tháng, ống đặt bên trong s�?được lấy ra.

7. Phòng ngừa tắc l�?đạo

Đ�?giảm nguy cơ phát triển tắc l�?đạo, hãy tuân th�?các biện pháp phòng ngừa và điều tr�?kịp thời chứng viêm hoặc nhiễm trùng mắt.

• Rửa tay k�?và thường xuyên.
• Không dụi mắt hoặc đ�?tay bẩn chạm vào mắt.
• Không dùng chung m�?phẩm với người khác nhất là các sản phẩm dùng tại khu vực mắt.
• Gi�?kính áp tròng sạch s�?trước khi đeo.
• Khám định k�?theo dõi và phát hiện sớm tình trạng bệnh

Khám tổng quát đ�?phát hiện sớm và theo dõi tình trạng mắt thường xuyên tại Bệnh viện Mắt Hà Nội  giúp giảm nguy cơ gây tổn thương mắt. Mọi thông tin chi tiết xin vui lòng liên h�?HOTLINE 0848958866 đ�?được tư vấn và h�?tr�?24/7 hoặc đặt lịch khám nhanh chóng TẠI ĐÂY với các chuyên gia nhãn khoa hàng đầu Việt Nam tại Bệnh viện Mắt Hà Nội .

The post TẮC L�?ĐẠO appeared first on Bệnh viện Mắt Hà Nội.

2. TRIỆU CHỨNG
– Tr�?hay b�?chảy nước mắt sống và ghèn mắt. Hiện tượng chảy nước mắt s�?nhiều hơn khi trời lạnh, có gió hoặc nắng�?Đặc biệt, mỗi sáng ng�?dậy, mắt tr�?thường có nhiều ghèn vàng dính quanh mi mắt. Mắt tr�?lúc nào cũng ướt như vừa khóc do đọng nước mắt �?khe mi, ngấn đầy nước mắt, thậm chí nước mắt rơi thành giọt.
– Tr�?hay dụi mắt, đ�?da b�?mi.
– Viêm kết mạc (mắt đ�? kéo dài và tái đi tái lại.

3. ĐIỀU TR�?/span>
– Nếu không có điểm l�?thì có th�?rạch làm thông l�?đạo.
– Nếu dò túi l�?thì điều tr�?bằng phẫu thuật đóng l�?dò.
– Nếu do tắc ống l�?mũi bẩm sinh thì tùy theo đ�?tuổi của tr�?mà có ch�?định điều tr�?phù hợp :
+ Tr�?tắc l�?đạo trước 3 tháng tuổi: hướng dẫn (mát-xa) vùng túi l�? không cần thông vì t�?l�?t�?khỏi rất cao trong thời gian này. V�?sinh mi mắt bằng nước muối sinh lý, nh�?tại ch�?nếu có dấu hiệu viêm.
+ T�?3 đến 8 tháng tuổi: Có th�?bơm thông l�?đạo hoặc tra thuốc và day vùng túi l�?tùy theo tình trạng biến chứng hoặc tiến triển của bệnh.
+ Sau 8 tháng tuổi: Nên thông l�?đạo vì t�?l�?t�?khỏi của bệnh đã giảm xuống dưới 50%.
+ Sau 1 năm tuổi: Thông l�?đạo vẫn có th�?không giải quyết được tình trạng tắc, tr�?nên được phẫu thuật nối thông túi l�?mũi.
Lưu ý: Trong thời gian tr�?được phát hiện có tắc l�?đạo nhưng bác sĩ chưa có ch�?định can thiệp, b�?m�?cần chú ý gi�?v�?sinh mắt cho bé. Có th�?dùng bông y t�?thấm nước đun sôi đ�?nguội (hoặc dùng nước muối sinh lý) nh�?nhàng lau mắt cho bé 3-5 lần/ngày đ�?lấy hết ghèn bám quanh mắt. Nếu phát hiện mắt bé sưng đ�? cần đưa bé đến bác sĩ chuyên khoa mắt đ�?khám ngay.

Tắc l�?đạo bẩm sinh là một bệnh thường gặp �?tr�?sơ sinh, nếu cha m�?hiểu rõ v�?bệnh và chăm sóc đúng cách bệnh có th�?t�?khỏi đến 90%.

The post TẮC L�?ĐẠO BẨM SINH VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT appeared first on Bệnh viện Mắt Hà Nội.