Các nghiên cứu thống kê cho thấy, tỷ lệ mắc các tật khúc xạ đang tăng nhanh ở Việt Nam. Trong đó loạn thị có thể gặp ở mọi lứa tuổi, bất kể trẻ em hay người trưởng thành. Loạn thị có khả năng di truyền nên trẻ sơ sinh cũng có thể mắc tật khúc xạ này.
I. LOẠN THỊ LÀ GÌ?
Loạn thị là một tật khúc xạ mắt thường gặp, xảy ra khi hình ảnh mà mắt quan sát khi đi vào mắt lại không thể hội tụ ở võng mạc, khiến mắt bị mờ. Loạn thị thường là kết quả của một giác mạc bị bẻ cong hoặc biến dạng. Nếu giác mạc bị méo mó về bất cứ hướng nào cũng ảnh hưởng đến thị lực.
Nguyên nhân loạn thị chủ yếu là do bất thường về hình dạng của giác mạc. Ở người bình thường, giác mạc có dạng hình chỏm cầu với một độ cong hoàn hảo. Giác mạc của người bị loạn thị bị biến dạng làm mất đi độ cong đó gây ra tình trạng hình ảnh hội tụ tại nhiều điểm trên võng mạc (có thể ở trước và sau võng mạc) làm cho hình ảnh tạo ra bị không rõ ràng, nhòe và mờ. Ngoài ra loạn thị còn có thể xảy ra do độ cong của thủy tinh thể bất thường.
Vậy loạn thị khác cận thị như thế nào? Hiểu một cách đơn giản, bệnh cận thị là một tật khúc xạ khiến mắt không thể nhìn những vật ở xa mà chỉ nhìn được cự ly gần, còn loạn thị là nhìn hình ảnh không rõ, mờ nhòe dù nhìn gần hay xa. Cận thị thường tiến triển nặng dần lên theo thời gian nếu không được điều chỉnh và chăm sóc cẩn thận. Ngược lại, loạn thị thường không bị nặng lên theo thời gian.
II. TRIỆU CHỨNG
Những người bị tật loạn thị thường gặp phải các triệu chứng như sau:
- Mắt mờ, nhìn hình ảnh bị mờ nhòe hoặc bị méo mó ở mọi khoảng cách
- Tầm nhìn đôi: Nhìn 1 vật có 2 hoặc 3 bóng mờ
- Gặp khó khăn khi nhìn ở mọi khoảng cách, đặc biệt khi lái xe ban đêm
- Một số dấu hiệu kèm theo khác: Nhức mỏi mắt, chảy nước mắt, nhức đầu, đau cổ, đau vai gáy….
III. NHỮNG AI CÓ NGUY CƠ CAO BỊ LOẠN THỊ ?
- Tiền sử gia đình có người bị loạn thị hoặc mắc các rối loạn ở mắt, đặc biệt là người có cả bố và mẹ đều bị loạn thị thì nguy cơ bị loạn thị của người đó rất cao
- Người có tổn thương mắt như sẹo giác mạc
- Có tiền sử phẫu thuật mắt như phẫu thuật đục thủy tinh thể
- Tuổi tác cao cũng là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc tật loạn thị. Trên thực tế, người cao tuổi thường có nguy cơ mắc loạn thị cao hơn so với người trẻ.
IV. LOẠN THỊ CÓ NGUY HIỂM KHÔNG ?
Trong đa số các trường hợp, loạn thị thường ở mức độ nhẹ (dưới 1D) sẽ không ảnh hưởng đến chức năng thị giác và thường không cần can thiệp điều trị. Các trường hợp loạn thị mức độ cao hơn (từ 1D trở lên) có thể gây khó chịu, đau đầu và nhìn mờ.
Loạn thị trên 2D hoặc loạn thị một mắt nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến nhược thị rất nguy hiểm (tình trạng mắt không thể nhìn rõ ngay cả khi đã được chỉnh kính).
Vì vậy, các trường hợp loạn thì cần được phát hiện sớm và điều trị theo hướng điều trị nhược thị để hạn chế suy giảm thị giác.
V. LOẠN THỊ CÓ TỰ KHỎI KHÔNG ?
Bệnh loạn thị là bệnh bất thường về hình dạng giác mạc gây nên hình ảnh hội tụ tại nhiều điểm trên võng mạc. Mục tiêu điều trị bệnh loạn thị là điều chỉnh lại độ cong của giác mạc trở lại bình thường cho nên việc điều trị được là chắc chắn.
Ngoài ra nếu người bệnh mắc loạn thị ở mức độ nhẹ sẽ không cần điều trị. Hiện nay có thể điều trị loạn thị gây ra các vấn đề về thị lực bằng cách sử dụng một trong các phương pháp sau:
- Kính thuốc: Hầu hết loạn thị đều có thể điều chỉnh thị lực bằng việc đeo kính thuốc. Đây là biện pháp đơn giản, áp dụng rộng rãi, mang lại hiệu quả cao, ít để lại biến chứng.
- Phẫu thuật: Trong một số trường hợp phương pháp điều chỉnh bằng kính thuốc không đạt kết quả, bệnh nhân có thể phải tiến hành phẫu thuật sử dụng tia laser.
- Ortho-K: Phương pháp điều trị này sử dụng kính áp tròng cứng, thiết kế đặc biệt có thể đeo vào ban đêm, kính sẽ làm thay đổi tạm thời hình dáng của giác mạc trong khi ngủ, giúp mắt có thể nhìn rõ vào sáng hôm sau và duy trì suốt cả ngày. Bệnh nhân cần lặp lại quy trình gắn Ortho-K vào ban đêm để có thị lực tốt hơn vào ngày hôm sau.
Tài liệu tham khảo: //www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-astigmatism
